Dummy vliegvelden in Nederland

Overzicht van de verschilende door de Duitsers aangelegde of doorgebruikte vliegvelden in Nederland.
Gebruikersavatar
Bas de Mos
Berichten: 1073
Lid geworden op: 24 feb 2008, 22:22
Contacteer:

Dummy vliegvelden in Nederland

Bericht door Bas de Mos »

hey mensen, ik weet van het bestaan van diverse dummyvliegvelden die de duitsers in nederland aangelegd hebben,
zo zou elk vliegveld een dummy gehad hebben......

misschien leuk om een lijstje te maken met daarop alle vliegvelden, en de bijbehorende dummy's.
staat me iets bij dat de dummy van vliegveld de kooi bij middenmeer lag?
wie weet er meer te noemen?
gr, tim
pauldijkstra

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door pauldijkstra »

Hoi Bas,

Bij Egmond a/d Hoef lag vroeger ook een schijnvliegveld. In het boek van Schuurman over Vliegveld Bergen (dat heeft Tim wel geloof ik) daar staat een stukje over het vliegveld. Er is echter wel 1 klein FA-bunkertje gebouwd, dat rest heden ten dage nog steeds naast het grasveld waar het lag. Helaas is de helft v/h vliegveld verdwenen voor de aanleg van een industrieterrein.

Op de website, Luchtkastelen 40-45, staat het volgende:
"Op een verzetskaart "vlag 165" van 16 augustus 1944 met daarop objecten op Noord-Beveland wordt een schijnvliegveld vermeld. Het betreft een rechthoekig stuk landbouwgrond van ca. 1.400 x 750 m oppervlak tussen de Noord Langeweg en de Zuid Langeweg ten zuiden van Colijnsplaat. De huidige provinciale weg N256 loopt dwars door dit gebied. De informatie op de verzetskaart geeft de toestand weer op 1 juli 1944", nl. een "schijnvliegveld in aanleg, omringd met palen".

Gelet op de ligging, zou het een schijnvliegveld kunnen zijn geweest voor het vliegveld Souburg bij Vlissingen of voor het vliegveld Haamstede op Schouwen. Het is echter hoogst opmerkelijk dat men op zo'n late datum nog bezig was met de aanleg van een schijnvliegveld; Haamstede was al in september 1943 opgeheven door de Luftwaffe en Souburg in februari 1944. De verlaten vliegvelden waren onbruikbaar gemaakt met greppels en rechtopstaande palen met (prikkel)draad; de zgn. Rommelasperges. Ook nabij Colijnsplaat en Kortgene waren in het voorjaar van 1944 dergelijke palenvelden aangebracht tegen geallieerde luchtlandingen." (© René H. Dolfsma)

Succes met speuren!

Gr,

Paul
Gebruikersavatar
Ronald
Berichten: 61
Lid geworden op: 20 feb 2008, 22:49
Locatie: Den Haag

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Ronald »

SF 10 Marrum (bei Leeuwarden)
SF 11 Middenmeer (bei De Kooy/Den Helder)
SF 12 Egmont-Binnen (bei Bergen, Noord-Holland)
SF 13 Uitdam (bei Schellingwoude)
SF 14 Vogelzang (bei Schiphol)
SF 15 Noordwijkerhout (bei Schiphol)
SF 16 Aalsmeer (bei Schiphol)
SF 18 Velthuizen (bei Soesterberg)
SF 19 Ockenburg (bei Den Haag)
SF 20 könnte Schipluiden bei Ypenburg sein
SF 21 Woudenberg (bei Soesterberg)
SF ?? Harskamp (bei Deelen)
SF 31 Ouddorp (bei Waalhaven)
SF 33 Renesse (bei Haamstede)
SF 37 Brakel/Alphen (bei Gilze-Rijen)
SF 38 Dun (bei Welschap/Eindhoven)
SF 39 Schandelo (bei Venlo)
SF 40 Voskamp (bei Volkel)
Gebruikersavatar
Nathan
Berichten: 286
Lid geworden op: 12 feb 2008, 11:37
Locatie: Spijkenisse

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Nathan »

Ook bij Zwartewaal (Voorne Putten) ligt nog een schijnvliegveld. Staat nog een leuk dunwandig werkje voor zgn. Blinkfeuer.
Lijkt me trouwens geen aangename uitdaging.... Een beetje de aandacht van bommenwerpers trekken en alleen maar een dunwandig flut bunkertje hebben om in te schuilen :D

Trouwens bij het schijnvliegveld van Ouddorp is ook de bunker voor Blinkfeuer nog aanwezig.
Weet iemand of er bij de andere schijnvliegvelden nog bunkers aanwezig zijn?

Groeten Nathan
Gebruikersavatar
Ruud
Berichten: 2177
Lid geworden op: 18 feb 2008, 11:36
Locatie: Festung IJmuiden
Contacteer:

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Ruud »

Nathan schreef:Trouwens bij het schijnvliegveld van Ouddorp is ook de bunker voor Blinkfeuer nog aanwezig.
Weet iemand of er bij de andere schijnvliegvelden nog bunkers aanwezig zijn?
In de Olmen (duingebied nabij IJmuiden) lag een oefengebied voor Duitse vliegtuigen. Een uit zand en aarde opgebouwde boot was het oefendoel. Rond deze boot zaten de waarnemens volgens zeggen ook in bunkertjes. Ik heb de observatie-, communicatiebunkertjes nog nooit gezien, ook geen idee of ze (onder het zand) nog aanwezig zijn.
De oefenbommen waren van beton met hierin een glazencapsule met een chemisch goedje. Dit goedje gaf een rookpluim zodra de betonbom de grond raakte en de capsule brak. Er zouden twee kleuren rook zijn, wit en voor 's winters een rode.
g,Ruud
Bunker Archief IJmuiden
BunkerArchief.NL
Gebruikersavatar
Danny
Berichten: 1413
Lid geworden op: 11 feb 2008, 11:33
Locatie: Stützpunkt Grüppe Katwijk
Contacteer:

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Danny »

SF 15 Noordwijkerhout was het schijnvliegveld van Flugplatz Katwijk. Het schijnvliegveld heeft zeker haar functie waargemaakt, daar het een aantal keer gebombardeerd is in plaats van het echte vliegveld. Bijvoorbeeld op 18 en 19 augustus '41.
Katwijk in Oorlog - Wer zuerst schiesst, hat mehr vom Leben.
Gebruikersavatar
tim
Berichten: 3124
Lid geworden op: 18 feb 2008, 21:50
Locatie: scheveningen
Contacteer:

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door tim »

dat is nou leuke informatie :D
ronald, weet jij ook een datum van dat lijstje?
gr, tim
Zur aktiven panzerabwehr stehen langs der HKL zahlreiche geschutze und panzerbrechende waffen zur verfugung
Gebruikersavatar
Remco de Goede
Berichten: 3232
Lid geworden op: 11 feb 2008, 08:54
Locatie: Berkel en Rodenrijs
Contacteer:

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Remco de Goede »

link: http://web.inter.nl.net/users/F.Keller/ ... -2_web.pdf page 31 t/m 36

Het schijnvliegveld in de Ondernemingspolder (Zwartewaal)

Jeroen Rijpsma

Verscholen tegen de dijk van de Ondernemingspolder ligt een
herinnering aan de Tweede Wereldoorlog.
Direct na de Duitse bezetting in mei 1940 kreeg elk vliegveld in
Nederland in de nabijheid, of op enige afstand één of enkele
zogenaamde schijnvliegvelden (ScheinFlugHafens) om verwarring
te veroorzaken bij de Britse vliegers die als doel hadden de
operationele vliegvelden te bombarderen. De Luftwaffe hoopte met
de schijnvliegvelden niet alleen aanvallen op echte vliegvelden te
voorkomen, maar ook om geallieerde vliegtuigen bij deze valstrik
onder vuur te nemen. Ten slotte diende een schijnveld als locatie
waar Duitse bommenwerpers een eventuele overbodig geworden
bomlading konden droppen voor de landing.
Zo werd nabij Vierpolders in de Ondernemingspolder, tussen Brielle
en Zwartewaal, een schijnvliegveld aangelegd. Dit nepvliegveld zou
de aandacht van Britse piloten voor het vliegveld Waalhaven bij
Rotterdam moeten afwenden. Tegelijk was een stelling met zwaar
luchtdoelgeschut aan de Krommeboomweg gemaakt nabij het
Kanaal door Voorne. Behalve de vier stuks 8,8 cm kanonnen (Flugzeug
Abwehr Kanone; FLAK), waren hier enkele luchtafweermitrailleurs
voor de korte afstand.
De Ondernemingspolder was een voldoende groot en vlak terrein
om als nepvliegveld te kunnen dienen. Om de illusie vanuit de lucht
te wekken dat er start- en landingsbanen aanwezig waren werden
normaliter lange stroken graszoden gestoken en/of grond geëffend
om een duidelijk contrast te creëren met het omliggende weiland en
akkers. Door bijvoorbeeld zodra de duisternis intrad naast de baan
twee rijen (olie)lampen te ontsteken werd de suggestie gewekt dat
dit de baanverlichting was van de start- of landingbaan. Deze
lampen hingen onder een houten afdakje waarvan een zijde was
afgedekt zodat het licht alleen op de start- of landingsbaan viel. In de
Ondernemingspolder werd echter een andere methode gebruikt. Hier
werd door middel van rijen houten 'borden' een landingsstrip
geënsceneerd. Deze borden waren één meter in het vierkant en
waren aan één zijde wit, aan de andere zijde groen geschilderd.
Zodra de avond inviel werden de borden met de witte zijde omhoog
gelegd en werd een olielamp op het bord geplaatst. Bij het ochtendgloren
werden de borden weer omgedraaid. Mogelijk werd ook met
lichtkogels of lichtsignalen de aandacht getrokken. Volgens rapportages
van de RAF viel één en ander vanuit de lucht zo erg op, dat de
vliegvelden als lokmiddel eigenlijk haar doel voorbij schoot.
De schijnvliegvelden werden in de regel voorzien van nephangars en
barakken om alles zo veel mogelijk te doen lijken op een echt vliegveld.
Zelfs werden hiertoe namaakvliegtuigen van hout geplaatst.
Vermoedelijk is dit laatste niet in de Ondernemingspolder gebeurd.
Wel was in het midden van de polder, tussen de start- en landingsbaan
een grote nephangar gebouwd. Dit bouwwerk had hoge
wanden maar was niet voorzien van een dak. Vermoedelijk zou dit
object vanuit de lucht al wel herkend worden als een hangar. Ook
was onder aan de Maasdijk, in de zuid-oostelijke hoek van het vliegveld,
een houten barak gebouwd. Deze barak was echter voorzien
van camouflagenetten wat erop duidt dat juist dit bouwwerk niet uit
de lucht moest worden waargenomen. Hier verbleven namelijk de
manschappen die werkzaam waren op het vliegveld. Naast de barak
was een kleine (schuil)bunker gebouwd. Een dergelijke, weliswaar
andersoortige bunker, is ook bij het schijnvliegveld bij Ouddorp
gebouwd, waar deze als zogenaamd Blinkfeuer werd gebruikt. In
feite ging het hier om een lichtbaken, zichtbaar voor piloten. Het is
echter niet duidelijk of dit, overeenkomstig de eerder genoemde
lichtsignalen, bedoeld was om aandacht te trekken, of dat dit een
werkelijk richtingsbaken was voor Duitse vliegers. Een belangrijke
overeenkomst tussen beide bunkers is het 'schietgat' richting het
vlakke vliegveldterrein. Mogelijk is dit schietgat gebruikt ten
behoeve van het afgeven van lichtsignalen, maar ook kon het dienen
als nabijverdediging van het terrein.
Het schijnvliegveld in de Ondernemingspolder, met de (nog bestaande) bunker.
gestippeld is ter orientatie de N 57met de Brielse Brug ingetekend.
Twee of drie militairen waren, in ploegendienst, verantwoordelijk
voor het aansteken van de lampen en bleven gedurende de hele nacht
aanwezig op het vliegveld. De manschappen vielen onder de Luftschutzdienst
van het Luftgau Kommando Holland, het onderdeel van
de Luftwaffe dat alle ondersteunende taken verzorgde ten behoeve
van de operationele 'vliegende' onderdelen. De militairen verbleven
alleen tijdens gevaar in de bunker, er stond althans een stapelbed zo
herinnert de heer Touw zich. Één van de militairen was de al wat
oudere Willy uit Oostenrijk, die de leiding voerde. Volgens overlevering
waren meerdere militairen die op het vliegveld werkzaam
waren, afkomstig uit Oostenrijk en gedroegen ze zich tamelijk grof
richting de bevolking. Wel werd de moeite genomen om tijdens
verhoogde activiteit in het luchtruim de bewoners van omliggende
boerderijen te evacueren. Zo werden de bewoners van boerderij 28
Bunker van het schijnvliegveld aan de Maasdijk bij de Ondernemingspolder. 'Rodenburg', woonachtig nabij het
bunkertje, regelmatig (een enkele maal in de zijspan) midden in de nacht weggebracht naar kennissen of
familie in Zwartewaal. Er zijn meerdere bombardementen uitgevoerd op het
schijnvliegveld, wat er op duidt dat het
vliegveld als lokmiddel heeft gewerkt. De heer Rodenburg weet nog
enkele plekken aan te wijzen waar brandbommen waren gevallen, zo
ook ééntje door het dak van de schuur van de boerderij. Gelukkig is
deze niet ontvlamd. Reeds in 1941 hield het schijnvliegveld, onder
andere wegens het (Duitse) verlies van de 'Slag om Engeland', op te
bestaan. De rust keerde terug in de polder, de activiteiten vonden
vanaf dat moment voornamelijk plaats in de duinen van het eiland,
vooral om een geallieerde invasie te voorkomen.
Over de auteur
Jeroen Rijpsma is werkzaam bij Defensie en ondermeer bekend als
auteur van boeken over bunkers op Voorne en de Radarstelling
Biber.

http://www.bunkerfotos.nl/schijnvliegveld.htm
Gebruikersavatar
Ronald
Berichten: 61
Lid geworden op: 20 feb 2008, 22:49
Locatie: Den Haag

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Ronald »

He Tim
Ik weet geen datum van dat lijstje.

Gr.
Ronald

der bunkermann schreef:dat is nou leuke informatie :D
ronald, weet jij ook een datum van dat lijstje?
gr, tim
Klasio †

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Klasio † »

Hallo,

Duitse vliegvelden in Nederland hadden één of meerdere dummies. Maar geloof niet dat ze hier veel succes mee hadden want de Britten waren aardig op de hoogte van de locaties van die dummies. Dit blijkt uit Britse intel-kaartjes uit ww2. Bijgevoegd een Brits intel kaartje van vliegveld Bergen met daarop ook de locaties van de twee bijbehorende dummy vliegvelden.

Groeten, Klaas
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
ducatim901
Berichten: 4027
Lid geworden op: 19 feb 2008, 20:52

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door ducatim901 »

Ik heb pas een komisch verhaal gehoord van een boswachter op Schouwen, deze had ondergedoken gezeten bij een huis vlakbij het schijnvliegveld Renesse (tot zover nog niet leuk...), nadat ik hem verteld had dat Arthur foto's had van de dummy vliegtuigen had, hij vertelde daarop dat de Engelsen eens houten bommen op het schijnvliegveld hebben gegooid.......... :twisted:
Groeten Jack.
Gilles de la Tourelle, de vloek aller koepels!
Gebruikersavatar
Remco de Goede
Berichten: 3232
Lid geworden op: 11 feb 2008, 08:54
Locatie: Berkel en Rodenrijs
Contacteer:

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door Remco de Goede »

:lol: aardig gevoel voor humor die Britten :D
Gebruikersavatar
tim
Berichten: 3124
Lid geworden op: 18 feb 2008, 21:50
Locatie: scheveningen
Contacteer:

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door tim »

haha! dat zijn inderdaad mooie annekdotes!
ik zie die droge engelse er ook wel toe in staat..
gr, tim
:lol:
Zur aktiven panzerabwehr stehen langs der HKL zahlreiche geschutze und panzerbrechende waffen zur verfugung
luchtkastelen 40-45

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door luchtkastelen 40-45 »

Handig zo'n lijstje.... klinkt erg Duits. Met bronvermelding zou handiger zijn!

SF 10 Marrum (bei Leeuwarden)
SF 11 Middenmeer (bei De Kooy/Den Helder)
SF 12 Egmont-Binnen (bei Bergen, Noord-Holland)
SF 13 Uitdam (bei Schellingwoude)
SF 14 Vogelzang (bei Schiphol)
SF 15 Noordwijkerhout (bei Schiphol)
SF 16 Aalsmeer (bei Schiphol)
SF 18 Velthuizen (bei Soesterberg)
SF 19 Ockenburg (bei Den Haag)
SF 20 könnte Schipluiden bei Ypenburg sein
SF 21 Woudenberg (bei Soesterberg)
SF ?? Harskamp (bei Deelen)
SF 31 Ouddorp (bei Waalhaven)
SF 33 Renesse (bei Haamstede)
SF 37 Brakel/Alphen (bei Gilze-Rijen)
SF 38 Dun (bei Welschap/Eindhoven)
SF 39 Schandelo (bei Venlo)
SF 40 Voskamp (bei Volkel)


Aanvullingen/correcties: Harskamp is SF17, SF61 Groote Keeten (?), bBeiden volgens "En nooit was het stil..." door Gerrit Zwanenburg e.a.
Andere schijnvliegvelden waarvan geen nummer bekend is: Weerselo, Wouwse Plantage, Noord Beveland (?), etc. (bron: eigen onderzoek in CAD en NIMH).

Overigens is het houten-bom-verhaal een mooie anekdote, maar niet veel meer dan dan. Naar de oorsprong en waarheid van dit verhaal is al veel en lang gezocht, maar voor zover ik weet, heeft nog nooit iemand iets kunnen bewijzen anders dan een Finse mafkees die ooit vanuit een vliegtuig een houten geval op een stel Russen heeft geknikkerd. Zoek even op AHF voor de rest van deze discusiie!

Grt, René D.
Gebruikersavatar
hnauta
Berichten: 68
Lid geworden op: 28 mei 2008, 23:14
Locatie: Egmond-Binnen

Re: dummy vliegvelden in nederland

Bericht door hnauta »

Hallo allemaal,

De berichtgeving in dit topic moet ik her en der een beetje verbeteren en aanvullen.

Ten eerste lag Schein Flugzeughafen 12 Egmond absoluut niet op de door Paul beschreven plaats bij Egmond aan den Hoef. Het FA bunkertje is een restant van Wn30 die aan de binnenzijde van de toenmalige tankgracht lag. Ik weet niet wat de primaire bron is dat het voormalige schijnvliegveld nu verdwenen zou zijn ten bate van een industrieterrein, maar in werkelijkheid lag het schijnvliegveld 4 kilometer verderop aan de zuidzijde van de Vennewatersweg tussen Egmond-Binnen en Heiloo. Dat is nog steeds onbebouwd gebied.

Bij Groote Keeten was inderdaad een schijnvliegveld, zo'n 7 km ZZW van De Kooy.

Het uiterlijk van de meeste schijnvliegvelden moet niet voorgesteld worden als een compleet houten vliegveld met alles er op en er aan. Vaak bestond een schijnvliegveld alleen maar uit een rij palen met (olie)lampen die 's nachts werden ontstoken om de indruk te wekken dat het om een baanverlichting ging. In een aantal gevallen was er een houten vliegtuig aanwezig die met een 3 fasen motor over een geleiderails werd getrokken.

De meeste informatie over deze schijnvliegvelden komt uit Engelse bron, zowel de Interpretation Reports van de Photo Reconnaissance Sorties, als de Bomber Command Intelligence Reports maken gewag van deze 'decoys'. Doorgaans wisten de Geallieerden precies wat het voorstelde - helemaal niets. Desalniettemin hebben deze schijnvliegvelden nog een hoop individuele nachtelijke bombardementen aangetrokken. Bij twee van de drie bombardementen op een Noord-Hollands vliegveld kwamen de bommen in de buurt van een schijnvliegveld terecht.

De oorsprong van het 'houten bom verhaal' komt waarschijnlijk toch uit Nederland, de vroegste schriftelijke melding die ik daarvan heb gevonden is 27 november 1940, waarbij de locatie 'bij Amsterdam' wordt aangegeven. Dit is echter alleen een secundaire bron, uit zowel officiële Geallieerde, Duitse of Nederlandse berichtgeving is mij niets gebleken en zal dit verhaal met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid behoren tot de zovele 'urban legends'.

Hopende wat meer duidelijkheid in deze materie gegeven te hebben,
Hans Nauta
Plaats reactie

Terug naar “Vliegvelden in Nederland”