Bron: Nieuwsbrief StvA 365 d.d. 26-1-2011
http://www.stelling-amsterdam.nl/nieuws ... brief-365/
Met dank aan: Projectbureau Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Kaft van Onheilstij."Ja maar, de waterlinies zijn toch eigenlijk nooit gebruikt?" wekt bij uw redacteur altijd enige agressie op, denkend aan de vele soldaten die er van 1914 tot soms 1919 gewoond en gewerkt hebben. Zelfs als je 'alleen maar' naar de periode 1939-1948 kijkt zijn de verhalen al talrijk, indrukwekkend en soms tranentrekkend.
Het recente boek 'Onheilstij, de laatste jaren van de Nieuwe Hollandse Waterlinie' van Leendert van der Valk schetst deze periode heel indringend. Aan de hand van een aantal ooggetuigen en ego-documenten worden voor drie deelgebieden de kleine persoonlijke verhalen in het grotere geheel van Nederland geplaatst, ja zelfs van Europa en de wereld. Destijds kinderen of jongvolwassenen getuigen over Fort bij Hinderdam, de Houtense Vlakte en de geboortestreek van NSB-leider Anton Mussert. Met als rode draad een watermolenaar die aan het tij in zijn polder het onheil aflas.
Het eerste deel beslaat de mobilisatie en de Duitse inval. Met onder andere brieffragmenten van Kapitein Brouwer (bekend van de plaquette op Fort bij Vechten, zie foto) die bij het bombardement op Rotterdam om het leven is gekomen.
Deel twee is korter en gaat over de bezettingsperiode zelf, hoe de Duitse bezetter de forten gebruikte en zelf ook waterlinies aanlegde. Onder andere komen de vrachtwagens naar de fusilladeplaats (een té net woord) op Fort bij Rijnauwen aan bod.
Tenslotte gaat deel 3 over het verplaatsende oorlogsfront en de NSB-kampen die in de forten werden 'ingericht'. Onder andere de verhalen van de fortwachter van Werk aan het Bakkerskil en zijn zoon als de 'goeden' en de burgemeester van Werkendam en zijn dochter Ann van Dulst als de 'fouten'.
Er komen ook een aantal citaten van Hitler over de Nederlandse inundaties in voor, die uw redacteur nog niet kende maar waarvan de waarde zonder directe bron onduidelijk is.
Op enkele storende foutjes na (bv. de Roskam is geen bastion in Weesp) is het een prettig leesbaar boek, als een roman, en zeker aan te bevelen.
'Onheilstij' te koop via o.a. Bruna.nl:
http://ds1.nl/c/?wi=55707&si=482&li=277 ... 807543&ws=
Ann van Dulst:
http://www.hetopenarchief.nl/person/272/nl
Nationaal Project Nieuwe Hollandse Waterlinie:
http://www.hollandsewaterlinie.nl/
'Bewaringskampen Politieke Delinquenten' in Nieuwsbrief 100:
http://www.stelling-amsterdam.nl/nieuws ... -100/#ART2
Kamp De Roskam:
http://www.stelling-amsterdam.nl/bunker ... amproskam/
N.B. Ook gelezen en aan te bevelen:
Jachtvliegers in de Koude Oorlog:
http://www.luchtvaartwebshop.nl/jachtvl ... -1563.html
Sluipmoordenaars (over o.a. schrijver en Stelling-soldaat A.M. de Jong):
http://www.sluipmoordenaars.nl/
