Kazematten Blauwkapel

Fortificaties onderdeel van bijv. de Nieuwe Hollandse Waterlinie, Afsluitdijk en Rivierkazematten.
Gebruikersavatar
Martijn
Donateur
Donateur
Berichten: 707
Lid geworden op: 02 feb 2009, 18:31

Kazematten Blauwkapel

Bericht door Martijn »

In de jaren 1930 werd een deel van de militaire landsgrond bij Fort Blauwkapel overgedragen aan Rijkswaterstaat voor de aanleg van een verbindingsbaan (spoorweg). Er werden, zoals gebruikelijk, compensatie-maatregelen noodzakelijk geacht. In dit geval kwam er een plan voor een 2-tal frontale mitrailleurkazematten ten oosten van het fort.
001.JPG
fr 2.JPG
fr.JPG
Ondanks dat het plan vrij snel klaar was, werd niet meteen begonnen met de bouw ervan. Er lag namelijk ook nog een ander plan voor het gebied bij Blauwkapel: de aanleg van de Rijksweg Utrecht - Laren. Dit plan zou, wanneer het zou worden uitgevoerd, ervoor zorgen dat de oostelijke kazemat niet gebouwd kon worden.
004.JPG
Vanwege de voortdurende onzekerheid met betrekking tot genoemde rijksweg werd besloten alvast een deel van de compensatie uit te betalen. Er werd hiervoor gerekend op de bouw van 1 kazemat. Bovendien zou de bouw hiervan plaatsvinden door zorg van Genietroepen, wat de kosten sterk zou drukken. Het bedrag dat werd betaald was hierdoor net geen 3000 gulden.

Uiteindelijk is er geen enkele kazemat gebouwd in het gebied direct oost van Blauwkapel (een ook de aanleg van de rijksweg zou nog tientallen jaren op zich laten wachten). Het eerder genoemde bedrag werd gebruikt voor de bouw van een carapace-kazemat bij gebouw D in het fort.
Geb D.JPG
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
"Normal is not the norm.
It's just a uniform."


Delain. 'We are the others'
Gebruikersavatar
Barst
Berichten: 627
Lid geworden op: 29 mar 2008, 09:10

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Barst »

Hartelijk dank voor deze intrigerende inbreng. Mede dankzij de verschillende kaartnoorden even bezig geweest met waar de kazematten ongeveer hadden moeten komen.
Nergens nog een duidelijke plattegrond van Blauwkapel kunnen vinden met daarop een gebouw D of carapace-kazemat. In het Naslagwerk NHW wel een oudere tekening van deze remise zonder kazemat, maar geen nadere beschrijving.
Het is mij dus onduidelijk of gebouw D, en daarmee de bijzondere kazemat, nog bestaat. Maar vanwege de situatietekening in jouw bijdrage ben ik bang dat ze op de noordelijke ravelijn hebben gelegen waar helaas alleen nog resten van de vloer aanwezig zijn.

Groet, Bart.

DSCF0526.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
Martijn
Donateur
Donateur
Berichten: 707
Lid geworden op: 02 feb 2009, 18:31

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Martijn »

Het beoogde bouwterrein lag net oost van het fort en de spoorlijn. Op onderstaande kaart is het terrein zichtbaar.
001.JPG
Ook op een hedendaagse kadasterkaart is het terrein duidelijk te herkennen. Op het perceel is nooit een kazemat gebouwd. Wel staat er een 2-tal schuilplaatsen.
Blauwkapel kadaster.jpg
Gebouw D lag inderdaad aan de noordzijde van het fort. Op onderstaande kaart is het gebouw te zien. De door jou gefotografeerde restanten zijn, voor zover ik weet, alles wat nog resteert daarvan.
Geb D.JPG
Blijft de vraag of de verbouwing / aanpassing daadwerkelijk is doorgevoerd. Op verschillende plaatsen kom je de verwijzing naar 'kazemat Blauwkapel' tegen. Zo staat de naam op onderstaande kaart. Deze was als bijlage gevoegd bij een brief waarin de benamingen van de verschillende kazematten binnen het Oostfront van de Vesting Holland werden aangegeven. Ook op de kaart van het telefoonnet staat de kazemat weergegeven. Tot slot is er een inventarisatierapport uit 1939 van de kazemat.
Benaming 1936.JPG
Telefoonnet 1939.JPG
Op het vuurplan uit 1940 staat er echter geen mitrailleur aangegeven op de lokatie van de kazemat.
Vuurplan Utrecht.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
"Normal is not the norm.
It's just a uniform."


Delain. 'We are the others'
Gebruikersavatar
AvB
Berichten: 4102
Lid geworden op: 13 feb 2008, 18:48
Locatie: Utrecht
Contacteer:

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door AvB »

Mooie research Martijn. Jammer dat hier niet nog twee VISjes zijn gebouwd.
Nicht ärgern - Nur wundern!
Gebruikersavatar
Dikkieturf
Berichten: 1056
Lid geworden op: 21 apr 2011, 05:52
Locatie: Provincie Utrecht
Contacteer:

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Dikkieturf »

Het gebouw D wordt in het Genieregister niet beschreven. Vreemd genoeg staat er wel een tekening in. Volgens zeggen zou het een dubbele open remise zijn met links en recht daarvan een open emplacement.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Foto's, tekeningen en documenten van de Waterlinie kunt u kosteloos opvragen via een PB. Stuur dan wel FFFFFFFFFFF je mailadres mee!
Gebruikersavatar
Dikkieturf
Berichten: 1056
Lid geworden op: 21 apr 2011, 05:52
Locatie: Provincie Utrecht
Contacteer:

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Dikkieturf »

Gebouw D wordt genoemd in de bouwgeschiedenis als remise.

Deze link gaat naar het register: https://dikkieturf.stackstorage.com/s/H8xDpmlrKQgPdG3S

Groet,

DT.
Foto's, tekeningen en documenten van de Waterlinie kunt u kosteloos opvragen via een PB. Stuur dan wel FFFFFFFFFFF je mailadres mee!
Gebruikersavatar
AvB
Berichten: 4102
Lid geworden op: 13 feb 2008, 18:48
Locatie: Utrecht
Contacteer:

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door AvB »

Wanneer is dit Gebouw D eigenlijk gesloopt?
Nicht ärgern - Nur wundern!
Gebruikersavatar
Martijn
Donateur
Donateur
Berichten: 707
Lid geworden op: 02 feb 2009, 18:31

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Martijn »

100% zekerheid geven onderstaande artikelen niet, maar ik vermoed dat het ion 1955 gesloopt is.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
"Normal is not the norm.
It's just a uniform."


Delain. 'We are the others'
Gebruikersavatar
svdb10
Donateur
Donateur
Berichten: 834
Lid geworden op: 20 jan 2009, 10:54
Locatie: Almere
Contacteer:

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door svdb10 »

Leuk verhaal, dank voor het delen!
https://3dfort.wordpress.com: Forten, bunkers en historisch geschut getekend
Gebruikersavatar
Barst
Berichten: 627
Lid geworden op: 29 mar 2008, 09:10

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Barst »

Noem, dat maar leuk: een springmeester die vol vuur verteld over het opblazen van schitterende gebouwen en prachtige bouwplannen voor de oostkant van het fort die kennelijk nooit gerealiseerd zijn. Terwijl remise D waarschijnlijk moest wijken voor het rechttrekken van de weg is het mij nog helemaal niet duidelijk waarom ook bomvrije kazerne A gesloopt is.

Bart
Gebruikersavatar
svdb10
Donateur
Donateur
Berichten: 834
Lid geworden op: 20 jan 2009, 10:54
Locatie: Almere
Contacteer:

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door svdb10 »

Barst schreef: 02 jan 2023, 11:40 Noem, dat maar leuk: een springmeester die vol vuur verteld over het opblazen van schitterende gebouwen en prachtige bouwplannen voor de oostkant van het fort die kennelijk nooit gerealiseerd zijn...
Ha Bart,
Ik neem aan dat ik jouw 'kritiek' op het gebruik van het woord 'leuk' door mij niet al te serieus moet nemen; uiteraard had ik het over de interessante bijdragen van Martijn en Dirk. Ik vind het vooral 'leuk' dat er nog mensen zijn die dit -verder enigszins ingeslapen- forum nog steeds gebruiken om vondsten in informatie te delen. En ja (de hand in eigen boezem stekend), ook ik ben hier al lang niet meer zo actief als een aantal jaar geleden. :cry:
https://3dfort.wordpress.com: Forten, bunkers en historisch geschut getekend
Gebruikersavatar
Barst
Berichten: 627
Lid geworden op: 29 mar 2008, 09:10

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Barst »

Je hoeft het inderdaad niet al te serieus te nemen, het is vooral ironisch bedoeld. Maar de strekking van het artikel "Metersdikke muren scheuren als beton" vind ik als liefhebber van vestingwerken natuurlijk wel alles behalve leuk. "Schietmeester Van het Hof ruimt forten op" waar we heden ten dage kosten noch moeite sparen om ze te behouden.

Lang heb ik mij afgevraagd wat die rare fundatierest aan de noordkant is. Mijn foto is uit 2010, volgens mij het jaar waarin ze weer zichtbaar werden nadat het rechttrekken van de weg ongedaan gemaakt werd.
Waarom ook kazerne A werd gesloopt is mij al helemaal onduidelijk. Het artikel "Blauwkapel: bestemd voor militaire behuizing" heeft het over nieuwe gebouwen op de oostelijke helft van het fort. Vreemd genoeg is daar op latere kaarten niets van te zien. Wel van een nieuw gebouw aan de westelijke kant. Maar dat alleen voor de bouw van dit relatief kleine gebouw op deze verder grotendeels lege kant van het fort de kazerne gesloopt moest worden lijkt mij op zijn minst twijfelachtig.

1958.png
1959.png

Overigens, in een ver verleden liep de weg ook al recht.

1856.png


Nog maar enkele dagen geleden bereikte mij het bericht dat het "Stelling van Amsterdam Forum" na zestien jaar gesloten is. "Door de opkomst van sociale media is de belangstelling voor fora afgenomen" schrijft René Ros. Ik moet het helaas met je eens zijn dat ook het Fortificatieforum enigszins aan het inslapen is, met name als het nu eens niet over "Duitse dingen" gaat. Ook ik voel mij hier een beetje schuldig over en heb vaker nagedacht over hoe dit komt en wat er aan te doen, misschien moet ik weer eens een Quizvraag stellen. Op persoonlijk vlak kan ik alleen zeggen dat met de publieke openstelling en exploitatie van bijna alle forten in Nederland er bij mij de lol er een beetje van afgegaan is. Wel probeer ik mij nog te richten op andere aspecten van de hobby zoals historisch onderzoek. Je zult dan hopelijk ook begrijpen dat ik de stukken van Martijn, Dirk en van jou juist zéér waardeer.
Ik zie dat dit forum 5 februari aanstaande vijftien jaar bestaat en dat we in 2022 maar liefst negentig nieuwe leden hebben mogen verwelkomen. Echter waarvan helaas maar een heel klein gedeelte iets bijgedragen heeft.

Groet,
Bart
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
Barst
Berichten: 627
Lid geworden op: 29 mar 2008, 09:10

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Barst »

Dat doet mij er aan denken. Alhoewel ik het onderwerp dus eigenlijk erg eng vindt zojuist toch het boek "Wisseling van de wacht, Een nieuw leven voor de Hollandse Waterlinies" besteld bij uitgeverij Blauwdruk. Het moet een erg mooi boek zijn en soms moet je gewoon je angst en afkeer overwinnen.
https://www.stelling-amsterdam.nl/nieuw ... #WISSELING
https://www.uitgeverijblauwdruk.nl/wiss ... 6552095024
Gebruikersavatar
Martijn
Donateur
Donateur
Berichten: 707
Lid geworden op: 02 feb 2009, 18:31

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Martijn »

Barst schreef: 02 jan 2023, 11:40Terwijl remise D waarschijnlijk moest wijken voor het rechttrekken van de weg is het mij nog helemaal niet duidelijk waarom ook bomvrije kazerne A gesloopt is.
Getuige onderstaand artikel was het de bedoeling de huisvesting van de verbindingsdienst uit te breiden. De kazerne moest hiervoor het veld ruimen.
In 1959 is 110 Verbindingsdienst Herstel Compagnie (gevestigd op fort Blauwkapel), samengevoegd met 114 Verbindingsdienst Herstel Compagnie. De resulterende 523 Verbindingsdienst Herstel Compagnie kwam op de Kromhoutkazerne te Utrecht terecht (bron hiervoor: Militaire Spectator uit 1974). Aanname van mij is dat de plannen voor de nieuwbouw op fort Blauwkapel in de wacht zijn gezet tot er helderheid kwam rondom de reorganisatie. Na afronding daarvan zijn ze dan geannuleerd, waardoor je achteraf kunt concluderen dat de sloop van de kazerne onnodig is geweest.
UN 29081955.jpg
Ik heb ook nog een luchtfoto van het fort gevonden waarop gebouw D duidelijk zichtbaar is. In de gronddekking is een uitsparing te herkennen, wat erop duidt dat de kazemat daadwerkelijk gebouwd is.
2011-0878 Blauwkapel.jpg
Tot slot nog een tekening van een nieuw aan te leggen mitrailleuropstelling aan de zuidoost-zijde van het fort.
Mitr opst.JPG
Gezien onderstaande luchtfoto is ook deze daadwerkelijk gebouwd.
2011-0876 Blauwkapel.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
"Normal is not the norm.
It's just a uniform."


Delain. 'We are the others'
Gebruikersavatar
Barst
Berichten: 627
Lid geworden op: 29 mar 2008, 09:10

Re: Kazematten Blauwkapel

Bericht door Barst »

Het leuke aan Martijn is dat hij altijd meer weet dan hij aanvankelijk naar buiten brengt. Het leuke aan antwoorden is dat ze altijd nieuwe vragen opwerpen.
Behalve dat het artikel "Op het fort Blauwkapel dreunen explosies" veel vragen beantwoord komt de schrijver ervan in de laatste alinea met heel nieuw raadsels: Er zou een Duitse bunker zijn waaruit in geval van nood drie bommen, twee bij de noordelijke brug over de fortgracht en één bij de spoorweg, ter ontploffing gebracht konden worden. Alleen met het doorsnijden van de lonten van deze 500 ponders door "de illegaliteit" was erger voorkomen.......
Welke Duitse bunker? Hadden de Duitsers wel 500 ponders? Waarom 2 bommen bij een kleine brug en maar 1 bij de spoorwegen? Wie heeft er eerder over deze verzetsdaad gehoord? Hoeveel vragen wil je hebben?

Dan blijft natuurlijk nog de vraag of er meer bekend is over de carapace-kazemat. Ik denk niet dat ik de enige lezer ben die moest opzoeken wat dat überhaupt is. Menno komt met het antwoord:
carapace.jpg

Omdat nog de bestektekening nog de luchtfoto erg duidelijk is hoop ik dat iemand meer informatie of afbeeldingen heeft m.b.t. dit bouwwerk.


Behalve de luchtfoto('s) uit de jaren 1930 die Martijn gebruikt heeft heb ik er nog twee kunnen vinden, één kleine in het boekje "Forten rond Utrecht":
img20230107_12540540.jpg

en één op de website https://onlinemuseumdebilt.nl/ooit-maar ... lauwkapel/
Blauwkapel-1920-40-cc.jpg

Op beide zijn ook de mitrailleuropstelling aan de zuidoost-zijde van het fort te herkennen. Als ik het goed begrijp gaat het hier niet om een nieuw gebouwde kazemat. Wel ligt precies op deze plek nog steeds een schuilplaats 1918/I, voor zover ik weet is deze ook niet verbouwd tot kazemat.
Naamloos2.png
HPIM0579.jpg

Groet,
Bart
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Plaats reactie

Terug naar “Fortificaties van 1922 tot 1940”